با گسترش سریع ابزارها و تولیدات مبتنی بر هوش مصنوعی، پلتفرم‌های بزرگ مثل یوتیوب در حال بازنگری سیاست‌های خود هستند تا هم شفافیت را افزایش دهند و هم اعتماد کاربران را حفظ کنند. یکی از جدیدترین اقدامات در این زمینه، وضع قانون اجباری برای برچسبگذاری محتواهایی است که با استفاده از هوش مصنوعی تولید یا تغییر یافته‌اند.
از این پس، تولیدکنندگان محتوا در یوتیوب موظفند مشخص کنند که آیا بخش‌هایی از ویدیو از تصویر و صدا گرفته تا محتوای متنی به کمک فناوری هوش مصنوعی ساخته شده است یا خیر. این تصمیم، واکنش‌های مختلفی در پی داشته؛ از استقبال بابت شفافسازی تا نگرانی درباره محدودیت‌های احتمالی در آزادی خلاقیت. در ادامه، به بررسی ابعاد مختلف این قانون جدید و تأثیر آن بر جامعه‌ی تولیدکنندگان و مخاطبان یوتیوب می‌پردازیم.
نکته: اگر به شرایط درآمد زایی در یوتیوب رسیده اید و برای نقد کردن درآمد یوتیوب خود به دنبال تنها MCN رسمی در ایران هستید، می توانید به کارشناسان یاراتیوب پیام دهید.
برچسب هوش مصنوعی
برچسب هوش مصنوعی در یوتیوب، ابزاری است برای اعلام شفاف استفاده از فناوری‌های مصنوعی در فرآیند تولید یا ویرایش محتوا. این برچسب به مخاطبان کمک میکند تا متوجه شوند بخشی از محتوای نمایش‌داده‌شده واقعی نیست و به کمک الگوریتم‌ها یا مدل‌های هوش مصنوعی تولید یا تغییر یافته است. نمونه‌هایی از این محتوا می‌تواند شامل بازتولید صدای یک فرد، ساخت چهره‌ی دیجیتال، ویرایش صحنه‌ها یا ایجاد ویدیوهای کاملاً مصنوعی باشد.
استفاده از این برچسب الزاماً به معنای انتشار محتوای گمراه‌کننده یا جعلی نیست. حتی در صورتی که هدف از تولید ویدیو صرفاً سرگرمی یا استفاده هنری باشد، اگر در آن از فناوری هوش مصنوعی استفاده شده باشد، باید به‌طور شفاف به آن اشاره شود.
آموزش استفاده از برچسب هوش مصنوعی در ویدیوهای یوتیوب
با گسترش روزافزون ابزارهای هوش مصنوعی و نفوذ آن‌ها در تولید محتوای دیجیتال، پلتفرم یوتیوب به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین بسترهای انتشار ویدیو، اقدام به وضع قوانین جدید برای افزایش شفافیت کرده است. از جمله این اقدامات، معرفی برچسب هوش مصنوعی است که تولیدکنندگان محتوا را موظف میکند هرگونه استفاده از فناوری‌های مصنوعی در ویدیوهای خود را مشخص نمایند. این سیاست با هدف حفظ اعتماد مخاطبان، مقابله با اطلاعات گمراه‌کننده و شفافسازی فرآیند تولید محتوا اجرا شده است. در ادامه، به‌صورت مرحله‌به‌مرحله آموزش می‌دهیم که چگونه می‌توانید این برچسب را به‌درستی در ویدیوهای خود اعمال کنید.
1. ورود به استودیو یوتیوب (YouTube Studio)
برای اعمال برچسب هوش مصنوعی یوتیوب، ابتدا باید وارد حساب کاربری خود در یوتیوب شوید و سپس از طریق داشبورد به بخش YouTube Studio بروید. در این محیط می‌توانید ویدیوهای آپلودشده، آمار، درآمد ویرایش‌ها و تنظیمات مربوط به هر ویدیو را مدیریت کنید. اطمینان حاصل کنید که دسترسی کامل به ویدیویی که می‌خواهید برچسبگذاری کنید دارید. در ستون سمت چپ، روی گزینه‌ی “محتوا (Content)” کلیک کنید تا لیست ویدیوها برایتان باز شود. سپس ویدیوی موردنظر را برای ویرایش انتخاب نمایید.
2. ویرایش اطلاعات ویدیوی موردنظر
بعد از انتخاب ویدیو، روی دکمه‌ی “ویرایش (Details)” کلیک کنید تا به بخش تنظیمات آن دسترسی پیدا کنید. در این صفحه می‌توانید عنوان، توضیحات، تصویر بندانگشتی، دسته‌بندی و گزینه‌های بیشتر را ویرایش کنید. در میان این گزینه‌ها، یک بخش جدید تحت عنوان محتوای تغییر یافته با هوش مصنوعی (Altered or Synthetic Content) اضافه شده است. این بخش برای برچسبگذاری محتوای هوش مصنوعی استفاده میشود. توجه کنید که این قابلیت به‌تدریج برای تمام کاربران فعال میشود، پس ممکن است برای برخی حساب‌ها هنوز در دسترس نباشد.
3. فعال‌سازی برچسب هوش مصنوعی یوتیوب
در قسمت محتوای مصنوعی یا تغییر یافته، از شما پرسیده میشود که آیا این ویدیو شامل عناصری است که با استفاده از هوش مصنوعی تولید شدهاند یا خیر. اگر جواب مثبت است، تیک گزینه‌ی مربوطه را بزنید. در برخی موارد، یوتیوب از شما می‌خواهد مشخص کنید که کدام بخش از محتوا هوش مصنوعی است: مثلاً صدا، چهره یا محیط بصری. این اطلاعات کمک میکند تا مخاطب بهتر بفهمد که با چه نوع محتوایی مواجه است. حتماً اطلاعات را با دقت پر کنید، چون تخطی از این روند می‌تواند منجر به محدودیت یا حذف ویدیو شود.
4. ذخیره تغییرات و انتشار ویدیو
پس از وارد کردن اطلاعات و انتخاب برچسب هوش مصنوعی یوتیوب، لازم است تغییرات را ذخیره کنید. در پایین صفحه، روی دکمه‌ی ذخیره (Save) کلیک کنید تا تمام تغییرات شما نهایی شوند. اگر در حال بارگذاری یک ویدیوی جدید هستید، این مرحله بخشی از فرآیند آپلود خواهد بود. در غیر این صورت، برای ویدیوهای قدیمی نیز می‌توانید این برچسب را اضافه یا ویرایش کنید. دقت داشته باشید که ویدیوهای بدون برچسب صحیح ممکن است در آینده از سوی یوتیوب به‌صورت خودکار علامت‌گذاری شوند یا با اخطار مواجه شوند.
5. نکات مهم درباره استفاده از برچسب هوش مصنوعی یوتیوب
حتماً توجه داشته باشید که برچسب هوش مصنوعی یوتیوب فقط برای محتوای گمراه‌کننده نیست. حتی اگر هدف شما سرگرمی یا خلاقیت باشد (مثلاً ساخت موزیک ویدیو با صداهای مصنوعی)، باید از این برچسب استفاده کنید. استفاده نکردن از این گزینه در موارد لازم ممکن است منجر به کاهش دسترسی، غیرفعال شدن درآمدزایی یا حتی اخطار به کانال شود. در مقابل، شفافیت باعث افزایش اعتماد کاربران و حفظ ارتباط حرفه‌ای با پلتفرم خواهد شد. این برچسب نشانه‌ی صداقت شما با مخاطب است، نه محدودیت.
مقالات مرتبط:
نکاتی که باید راجب برچسب هوش مصنوعی یوتیوب بدانید
با پیشرفت روزافزون فناوری‌های هوش مصنوعی، فضای تولید و انتشار محتوا نیز دستخوش تغییراتی بنیادین شده است. ابزارهای هوش مصنوعی اکنون قادرند صدا، تصویر، متن و حتی ویدیوهایی کاملاً مصنوعی تولید کنند؛ آثاری که گاهی به‌سختی می‌توان آن‌ها را از محتوای واقعی تمایز داد. در چنین شرایطی، یکی از چالش‌های اصلی پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب، حفظ شفافیت و جلوگیری از گمراه شدن مخاطب است. در پاسخ به این چالش، یوتیوب سیاست جدیدی با عنوان «برچسب هوش مصنوعی» را معرفی کرده است که از تولیدکنندگان محتوا می‌خواهد در صورت استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی، آن را به‌صورت واضح و رسمی به کاربران اطلاع دهند.
در این مقاله، به‌طور جامع به بررسی مفهوم برچسب هوش مصنوعی یوتیوب، دلایل اجرای آن، نحوه استفاده و نکات مهمی که تولیدکنندگان محتوا باید درباره آن بدانند، خواهیم پرداخت.
-
هدف از برچسبگذاری محتواهای تولید شده با هوش مصنوعی
برچسب هوش مصنوعی یوتیوب، پاسخی به نگرانی‌های جهانی پیرامون افزایش محتوای ساختگی و تولیدات جعلی است. این برچسب نه‌تنها به کاربران امکان میدهد بفهمند که با محتوایی دست‌کاری‌شده یا مصنوعی مواجه هستند، بلکه به پلتفرم نیز کمک میکند تا در مدیریت بهتر اعتماد عمومی، مقابله با اخبار جعلی، جلوگیری از فریب مخاطب و حتی رعایت حقوق اشخاص در فضای دیجیتال موفق‌تر عمل کند.
در بسیاری از کشورها، نهادهای قانون‌گذار نیز در حال تدوین قوانینی برای الزام به شفافسازی در استفاده از هوش مصنوعی هستند. یوتیوب، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های اشتراک ویدیو، با اجرای این سیاست در واقع گامی پیش‌دستانه در جهت همسویی با الزامات حقوقی و اخلاقی آینده برداشته است.
-
چه زمانی باید از برچسب هوش مصنوعی استفاده کرد؟
برچسب هوش مصنوعی یوتیوب زمانی مورد نیاز است که بخشی از ویدیوی منتشرشده، به‌طور کامل یا جزئی، با استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی تولید، بازسازی یا ویرایش شده باشد. نمونه‌هایی از این موارد عبارتند از:
-
بازتولید چهره یا صدا به‌صورت مصنوعی (Deepfake)
-
ایجاد صحنه‌های ویدیویی که در واقعیت وجود ندارند
-
استفاده از مدل‌های متنی تصویری برای تولید تصویر یا ویدیو (مانند Midjourney یا Runway)
-
ساخت موسیقی یا جلوه‌های صوتی به کمک الگوریتم‌های یادگیری ماشین
-
تقلید گفتار یا حرکات فردی خاص با هدف مشابه‌سازی واقع‌گرایانه
در صورتی که چنین عناصری در ویدیو حضور داشته باشد، حتی اگر هدف صرفاً سرگرمی یا آموزش باشد، استفاده از برچسب الزامی است. یوتیوب تأکید کرده است که شفافیت در این زمینه به‌منزله رعایت اصول حرفه‌ای و اخلاقی در تولید محتوا است.
-
مواردی که نیاز به برچسبگذاری ندارند
با وجود الزامات یادشده، برخی کاربردهای هوش مصنوعی نیازی به برچسب ندارند. از جمله این موارد می‌توان به استفاده از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در فرآیند تدوین و ویرایش غیرمحتوایی اشاره کرد. به‌عنوان مثال:
-
استفاده از هوش مصنوعی برای اصلاح نور یا رنگ ویدیو
-
بهینه‌سازی صدا یا حذف نویز محیط
-
کمک گرفتن از ابزارهای هوش مصنوعی برای ایجاد عنوان، زیرنویس یا کپشن
در چنین مواردی، چون محتوا به‌صورت مستقیم تولید یا جعل نشده است، نیازی به استفاده از برچسب هوش مصنوعی وجود ندارد. با این حال، اگر در تولید ظاهر یا صدای یک فرد تأثیر مستقیم گذاشته شود، باید از برچسب استفاده کرد.
-
پیامدهای عدم استفاده از برچسب در محتوای مربوطه
یوتیوب اعلام کرده است که اگر سازنده‌ای به‌صورت آگاهانه از اعلام استفاده از هوش مصنوعی خودداری کند، ممکن است با پیامدهایی مواجه شود. از جمله این پیامدها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
حذف یا محدودسازی نمایش ویدیو
-
دریافت اخطار از سوی یوتیوب
-
محدود شدن قابلیت درآمدزایی از طریق ویدیو
-
مسدود شدن یا تعلیق کانال در صورت تکرار تخلف
یوتیوب همچنین این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در صورت تشخیص محتوای مصنوعی و بدون برچسب مناسب، به‌صورت خودکار این برچسب را به ویدیو اضافه کند یا آن را برای بررسی بیشتر در دسترس تیم‌های نظارتی قرار دهد.
مقالات مرتبط:
-
تأثیر این برچسب بر تجربه کاربران
هدف از اجرای این قانون، محدود کردن خلاقیت تولیدکنندگان محتوا نیست، بلکه ارتقای شفافیت در تجربه‌ی کاربران است. وقتی مخاطب آگاه باشد که یک ویدیو یا بخشی از آن مصنوعی یا تولیدشده با فناوری‌های خاص است، می‌تواند با دید بازتری آن را تحلیل کند. این شفافسازی نه‌تنها به اعتبار محتوای واقعی کمک میکند، بلکه به کاربران این امکان را میدهد که محتوای سرگرمی را از اطلاعات جعلی یا شبیه‌سازی‌شده تفکیک کنند. در عین حال، وجود برچسب هوش مصنوعی ممکن است در الگوریتم‌های پیشنهادی یوتیوب هم تأثیر بگذارد؛ به این معنا که یوتیوب می‌تواند تنظیمات خود را بر اساس نوع محتوا و سطح شفافیت سازندگان تنظیم کند.
نتیجه گیری
سیاست جدید یوتیوب در زمینه‌ی برچسبگذاری محتوای تولیدشده یا ویرایش‌شده با هوش مصنوعی، گامی مهم و ضروری در راستای افزایش شفافیت، حفظ اعتماد کاربران و تطابق با قوانین جهانی است. این اقدام نه‌تنها تولیدکنندگان را به رعایت اصول اخلاقی و حرفه‌ای ترغیب میکند، بلکه به مخاطبان نیز قدرت تحلیل آگاهانه‌تری نسبت به محتوای مصرفی میدهد.
اگرچه این سیاست ممکن است در ابتدا برای برخی سازندگان محدودیت‌زا به نظر برسد، اما در واقع فرصتی است برای تقویت صداقت در فرآیند تولید محتوا و تفکیک بین خلاقیت دیجیتال و اطلاعات واقعی. رعایت این قانون، نه تنها از بروز مشکلات حقوقی و الگوریتمی جلوگیری میکند، بلکه می‌تواند به بهبود ارتباط بین سازندگان و کاربران نیز کمک کند.
در نهایت، موفقیت این سیاست بستگی به تعامل مسئولانه‌ی تولیدکنندگان محتوا و حمایت پلتفرم از آموزش و اجرای صحیح آن دارد. استفاده از هوش مصنوعی در تولید محتوا آینده‌ی رسانه‌های دیجیتال را شکل خواهد داد، اما این آینده باید با شفافیت، اخلاق و مسئولیت‌پذیری همراه باشد.
